გაკვეთილის რეფლექსიის დაწერის წესი

ჩატარებული გაკვეთილის რეფლექსიის წარმოდგენისას სასურველია ყურადღება გაამახვილოთ შემდეგ საკითხებზე: 1. რამდენად მიაღწიეს მოსწავლეებმა გეგმით განსაზღვრულ შედეგებს? უფრო მეტად რომელი შედეგების მიღწევით ხართ კმაყოფილი? 2. რა გავლენა იქონია გაკვეთილზე გამოყენებულმა სტრატეგიებმა ა) მოსწავლეთა ჩართულობასა და აქტიურ სწავლაზე? ბ) მოსწავლეთა პროდუქტულ ინტერაქციაზე? 3. რა ჩანს მოსწავლეთა ნამუშევრებიდან? რა აითვისეს? რომელი უნარების განვითარება იკვეთება? 4. თქვენ რა გამოგივიდათ ყველაზე უკეთ? რა სტრატეგიით გამოიწვიეთ და ჩართეთ მოსწავლეები? რა სტრატეგიები გამოიყენეთ ცოდნის კონსტრუირებისა და რეფლექსია- გამთლიანების ფაზებზე? 5. როგორ შეიცვალა გაკვეთილის სამოქმედო გეგმა მსვლელობის პროცესში? რატომ? 6. ამავე გაკვეთილის ხელმეორედ ჩატარების შემთხვევაში რას შეცვლიდით? როგორ გააუმჯობესებდით საკლასო გარემოს, აქტივობებს, სტრატეგიებს/მეთოდებს, ინსტრუქციებს, მოსწავლეთა დაჯგუფებებს, რესურსებს, მოსწავლეთა შეფასებას? მასწავლებლის რეფლექსიის შეფასების სქემა დიახ - 1 ქულა, არა - 0 ქულა № კრიტერიუმი დიახ არა 1 მასწავლებელი აანალიზებს და აფასებს მის მიერ ჩატარებულგაკვეთილს, მიღწეულ შედეგებს 2 მასწავლებელს დასაბუთებული აქვს გაკვეთილზეგამოყენებული აქტივობების ეფექტურობა მიზნისმისაღწევად 3 მასწავლებელი აღნიშნავს, მოხდა თუ არა გაკვეთილისგეგმის / განსაზღვრული აქტივობების მოდიფიცირებაგაკვეთილის მსვლელობისას, აღწერს და ასაბუთებს ამცვლილებების აუცილებლობას 4 მასწავლებელი აანალიზებს გამოვლენილ ხარვეზებს /დაშვებულ შეცდომებს და გამოაქვს სათანადო დასკვნები,სახავს საკუთარი საქმიანობის გაუმჯობესების გზებს მასწავლებლის რეფლექსიის შეფასების მაქსიმალური ქულაა 4. რეფლექსია დადებითად შეფასებულად ჩაითვლება, თუ ის დააგროვებს ქულათა მაქსიმალურ რაოდენობას. მასწავლებელისთვის კრედიტქულის მინიჭება: შიდა საგაკვეთილო დაკვირვებისთვის მასწავლებელი მოიპოვებს 2 კრედიტქულას, თუ მის მიერ ჩატარებული გაკვეთილი და რეფლექსია შეფასდება დადებითად. რეფლექსია უნდა უპასუხებდეს ხუთ შეკითხვას: 1. რამდენად მივაღწიე გაკვეთილის მიზანს? ("გავედი" თუ არა მიზანზე?) 2. რა იყო კარგი ჩატარებულ გაკვეთილში? 3. რა ძლიერი მხარე შეიძლება გამოვკვეთოთ? 4. შევცვალე თუ არა გაკვეთილის გეგმა და რატომ? 5. რა არ გამოვიდა ისე, როგორც დაგეგმილი მქონდა? ან: რა იყო პრობლემური? 6. როგორ გავაუმჯობესებ სუსტ მხარეს?  რეფლექსიის სააზროვნო საკითხები: §    რა იყო ჩემი ყველაზე დიდი წარმატება? §    რის საფუძველზე მივაღწიე ამას? §    რა სირთულეს წავაწყდი? §    რა არის ის, რისი გაკეთებაც არ გამომდიოდა ადრე, ახლა კი თავისუფლად შემიძლია? რეფლექსიისთვის საჭირო სიტყვათა წყობაა: §  საინტერესო იყო.. §  ყველაზე უკეთ გამომივიდა… §  ჩემი განწყობა… §  მე ვისწავლე… §  დღეს გაკვეთილზე მე შევძელი… §  გაკვეთილმა მომცა… §  გაკვეთილის დროს მე… §  რთული აღმოჩნდა… §  მე შევასრულე გეგმით გათვალისწინებული საქმიანობა… §  მე გავიგე, რომ… §  მე ახლა შემიძლია… §  მე შევიძინე… §  მე ვისწავლე… §  გაკვეთილი მომეჩვენა… §  ჩემთვის აღმოჩენა იყო, რომ… §  მე მნიშვნელოვანი მომეჩვენა… ჩატარებული/ჩასატარებელი გაკვეთილის რეფლექსიის წარმოდგენისას სასურველია, ყურადღება გაამახვილოთ შემდეგ საკითხებზე: §  რამდენად მიაღწიეს/მიაღწევენ მოსწავლეები გეგმით განსაზღვრულ შედეგებს? უფრო მეტად რომელი შედეგების მიღწევით ვიქნები კმაყოფილი? §  რა გავლენა იქონია/იქონიებს გაკვეთილზე გამოყენებული სტრატეგიები: ა) მოსწავლეთა ჩართულობასა და აქტიურ სწავლაზე? ბ) მოსწავლეთა პროდუქტიულ ინტერაქციაზე? §  რა  გამოჩნდება/ჩანს მოსწავლეთა ნამუშევრებიდან? რას აითვსებენ/აითვისეს? რომელი უნარების განვითარება იკვეთება/გამოიკვეთება? §  მე რა გამომივიდა/გამოგივა ყველაზე უკეთ? რა სტრატეგიით მოვახდენ/მოვახდინე გამოწვევა? რა სტრატეგიებს გამოვიყენებ/გამოვიყენე ცოდნის კონსტრუირებისა და რეფლექსია-გამთლიანების ფაზებზე? §  როგორ შეიცვალა/შეიცვლება გაკვეთილის სამოქმედო გეგმა მსვლელობის პროცესში? რატომ? §  ამავე გაკვეთილის ხელმეორედ ჩატარების შემთხვევაში რას შევცვლიდი? როგორ გავაუმჯობესებდი საკლასო გარემოს, აქტივობებს, სტრატეგიებს/მეთოდებს, ინსტრუქციებს, მოსწავლეთა დაჯგუფებებს, რესურსებს, მოსწავლეთა შეფასებას? როდის წერს მასწავლებელი რეფლექსიას? მასწავლებელმა რეფლექსია უნდა აწარმოოს როგორც სწავლების დასაწყისში, რაც ეხმარება მას საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეების იდენტიფიცირებასა და პროფესიული განვითარების შესაბამისი აქტივობების დაგეგმვაში, ასევე სწავლების პროცესში, რომლის საშუალებითაც აფასებს, რამდენად უმჯობესდება სასწავლო პროცესი; ასევე სწავლების გარკვეული ეტაპის დასასრულს (მაგ. სასწავლო წლის ბოლოს), რითაც მასწავლებელი აფასებს თავის მიღწევებს და ხელახლა გეგმავს პროფესიული განვითარების გზას წინა გამოცდილებაზე დაფუძნებით. რაში ეხმარება მასწავლებელს კარგი რეფლექია? რეფლექსიის გამოყენება და მისი ანალიზი მასწავლებელს ეხმარება, უფრო ეფექტიანად დაგეგმოს ახალი სამუშაო; მუშაობის პროცესში გამოვლენილი სუსტი მხარეები კი, შეუძლია გამოასწოროს ახალ სასწავლო წელს, ახალ თემასა თუ პროექტზე მუშაობისას, ხოლო ძლიერი, კიდევ  უფრო გააძლიეროს და დანერგოს. რეფლექსია ეხმარება მასწავლებელს, გაზომოს საკუთარი წინსვლა, მოაგვაროს არა მარტო ხილული პრობლემები, არამედ ის პრობლემებიც აღმოაჩინოს და გადაჭრას, რომელთა არსებობა არც კი ჰქონდა გათვითცნობიერებული რეფლექსიის გაკეთებამდე. დასკვნა რეფლექსია პრაქტიკის ანარეკლია. იმისათვის, რომ ვიყოთ რეფლექსური მასწავლებლები, უნდა ჩამოვიყალიბოთ გარკვეული დამოკიდებულებები: გახსნილობა, პასუხისმგებლობა და საქმისადმი ერთგულება. მასწავლებლებს სჭირდებათ მზაობა, რათა კრიტიკულად შეხედონ როგორც საკუთარ, ისე კოლეგების იდეებსა და პრაქტიკას. რეფლექსური უნარები მასწავლებელს საშუალებას აძლევს, საკუთარი თავი გამოიყენოს როგორც რესურსი პროფესიული განვითარებისთვის.  როგორც ზიგმუნდ ფროიდი  წერდა:  „ერთადერთი ადამიანი, ვისაც თავი უნდა შეადაროთ, არის ის, ვინც იყავით ადრე და ერთადერთი ადამიანი, ვისზე უკეთესიც უნდა იყოთ, ეს არის ის, ვინც ხართ ახლა“. გაკვეთილის რეფლექსიის დაწერის წესი ჩატარებული გაკვეთილის რეფლექსიის წარმოდგენისას სასურველია ყურადღება გაამახვილოთ შემდეგ საკითხებზე: 1. რამდენად მიაღწიეს მოსწავლეებმა გეგმით განსაზღვრულ შედეგებს? უფრო მეტად რომელი შედეგების მიღწევით ხართ კმაყოფილი? 2. რა გავლენა იქონია გაკვეთილზე გამოყენებულმა სტრატეგიებმა ა) მოსწავლეთა ჩართულობასა და აქტიურ სწავლაზე? ბ) მოსწავლეთა პროდუქტულ ინტერაქციაზე? 3. რა ჩანს მოსწავლეთა ნამუშევრებიდან? რა აითვისეს? რომელი უნარების განვითარება იკვეთება? 4. თქვენ რა გამოგივიდათ ყველაზე უკეთ? რა სტრატეგიით გამოიწვიეთ და ჩართეთ მოსწავლეები? რა სტრატეგიები გამოიყენეთ ცოდნის კონსტრუირებისა და რეფლექსია- გამთლიანების ფაზებზე? 5. როგორ შეიცვალა გაკვეთილის სამოქმედო გეგმა მსვლელობის პროცესში? რატომ? 6. ამავე გაკვეთილის ხელმეორედ ჩატარების შემთხვევაში რას შეცვლიდით? როგორ გააუმჯობესებდით საკლასო გარემოს, აქტივობებს, სტრატეგიებს/მეთოდებს, ინსტრუქციებს, მოსწავლეთა დაჯგუფებებს, რესურსებს, მოსწავლეთა შეფასებას? მასწავლებლის რეფლექსიის შეფასების სქემა დიახ - 1 ქულა, არა - 0 ქულა № კრიტერიუმი დიახ არა 1 მასწავლებელი აანალიზებს და აფასებს მის მიერ ჩატარებულგაკვეთილს, მიღწეულ შედეგებს 2 მასწავლებელს დასაბუთებული აქვს გაკვეთილზეგამოყენებული აქტივობების ეფექტურობა მიზნისმისაღწევად 3 მასწავლებელი აღნიშნავს, მოხდა თუ არა გაკვეთილისგეგმის / განსაზღვრული აქტივობების მოდიფიცირებაგაკვეთილის მსვლელობისას, აღწერს და ასაბუთებს ამცვლილებების აუცილებლობას 4 მასწავლებელი აანალიზებს გამოვლენილ ხარვეზებს /დაშვებულ შეცდომებს და გამოაქვს სათანადო დასკვნები,სახავს საკუთარი საქმიანობის გაუმჯობესების გზებს მასწავლებლის რეფლექსიის შეფასების მაქსიმალური ქულაა 4. რეფლექსია დადებითად შეფასებულად ჩაითვლება, თუ ის დააგროვებს ქულათა მაქსიმალურ რაოდენობას. მასწავლებელისთვის კრედიტქულის მინიჭება: შიდა საგაკვეთილო დაკვირვებისთვის მასწავლებელი მოიპოვებს 2 კრედიტქულას, თუ მის მიერ ჩატარებული გაკვეთილი და რეფლექსია შეფასდება დადებითად. რეფლექსია უნდა უპასუხებდეს ხუთ შეკითხვას: 1. რამდენად მივაღწიე გაკვეთილის მიზანს? ("გავედი" თუ არა მიზანზე?) 2. რა იყო კარგი ჩატარებულ გაკვეთილში? 3. რა ძლიერი მხარე შეიძლება გამოვკვეთოთ? 4. შევცვალე თუ არა გაკვეთილის გეგმა და რატომ? 5. რა არ გამოვიდა ისე, როგორც დაგეგმილი მქონდა? ან: რა იყო პრობლემური? 6. როგორ გავაუმჯობესებ სუსტ მხარეს?  რეფლექსიის სააზროვნო საკითხები: §    რა იყო ჩემი ყველაზე დიდი წარმატება? §    რის საფუძველზე მივაღწიე ამას? §    რა სირთულეს წავაწყდი? §    რა არის ის, რისი გაკეთებაც არ გამომდიოდა ადრე, ახლა კი თავისუფლად შემიძლია? რეფლექსიისთვის საჭირო სიტყვათა წყობაა: §  საინტერესო იყო.. §  ყველაზე უკეთ გამომივიდა… §  ჩემი განწყობა… §  მე ვისწავლე… §  დღეს გაკვეთილზე მე შევძელი… §  გაკვეთილმა მომცა… §  გაკვეთილის დროს მე… §  რთული აღმოჩნდა… §  მე შევასრულე გეგმით გათვალისწინებული საქმიანობა… §  მე გავიგე, რომ… §  მე ახლა შემიძლია… §  მე შევიძინე… §  მე ვისწავლე… §  გაკვეთილი მომეჩვენა… §  ჩემთვის აღმოჩენა იყო, რომ… §  მე მნიშვნელოვანი მომეჩვენა… ჩატარებული/ჩასატარებელი გაკვეთილის რეფლექსიის წარმოდგენისას სასურველია, ყურადღება გაამახვილოთ შემდეგ საკითხებზე: §  რამდენად მიაღწიეს/მიაღწევენ მოსწავლეები გეგმით განსაზღვრულ შედეგებს? უფრო მეტად რომელი შედეგების მიღწევით ვიქნები კმაყოფილი? §  რა გავლენა იქონია/იქონიებს გაკვეთილზე გამოყენებული სტრატეგიები: ა) მოსწავლეთა ჩართულობასა და აქტიურ სწავლაზე? ბ) მოსწავლეთა პროდუქტიულ ინტერაქციაზე? §  რა  გამოჩნდება/ჩანს მოსწავლეთა ნამუშევრებიდან? რას აითვსებენ/აითვისეს? რომელი უნარების განვითარება იკვეთება/გამოიკვეთება? გაკვეთილის რეფლექსიის დაწერის წესი ჩატარებული გაკვეთილის რეფლექსიის წარმოდგენისას სასურველია ყურადღება გაამახვილოთ შემდეგ საკითხებზე: 1. რამდენად მიაღწიეს მოსწავლეებმა გეგმით განსაზღვრულ შედეგებს? უფრო მეტად რომელი შედეგების მიღწევით ხართ კმაყოფილი? 2. რა გავლენა იქონია გაკვეთილზე გამოყენებულმა სტრატეგიებმა ა) მოსწავლეთა ჩართულობასა და აქტიურ სწავლაზე? ბ) მოსწავლეთა პროდუქტულ ინტერაქციაზე? 3. რა ჩანს მოსწავლეთა ნამუშევრებიდან? რა აითვისეს? რომელი უნარების განვითარება იკვეთება? 4. თქვენ რა გამოგივიდათ ყველაზე უკეთ? რა სტრატეგიით გამოიწვიეთ და ჩართეთ მოსწავლეები? რა სტრატეგიები გამოიყენეთ ცოდნის კონსტრუირებისა და რეფლექსია- გამთლიანების ფაზებზე? 5. როგორ შეიცვალა გაკვეთილის სამოქმედო გეგმა მსვლელობის პროცესში? რატომ? 6. ამავე გაკვეთილის ხელმეორედ ჩატარების შემთხვევაში რას შეცვლიდით? როგორ გააუმჯობესებდით საკლასო გარემოს, აქტივობებს, სტრატეგიებს/მეთოდებს, ინსტრუქციებს, მოსწავლეთა დაჯგუფებებს, რესურსებს, მოსწავლეთა შეფასებას? მასწავლებლის რეფლექსიის შეფასების სქემა დიახ - 1 ქულა, არა - 0 ქულა № კრიტერიუმი დიახ არა 1 მასწავლებელი აანალიზებს და აფასებს მის მიერ ჩატარებულგაკვეთილს, მიღწეულ შედეგებს 2 მასწავლებელს დასაბუთებული აქვს გაკვეთილზეგამოყენებული აქტივობების ეფექტურობა მიზნისმისაღწევად 3 მასწავლებელი აღნიშნავს, მოხდა თუ არა გაკვეთილისგეგმის / განსაზღვრული აქტივობების მოდიფიცირებაგაკვეთილის მსვლელობისას, აღწერს და ასაბუთებს ამცვლილებების აუცილებლობას 4 მასწავლებელი აანალიზებს გამოვლენილ ხარვეზებს /დაშვებულ შეცდომებს და გამოაქვს სათანადო დასკვნები,სახავს საკუთარი საქმიანობის გაუმჯობესების გზებს მასწავლებლის რეფლექსიის შეფასების მაქსიმალური ქულაა 4. რეფლექსია დადებითად შეფასებულად ჩაითვლება, თუ ის დააგროვებს ქულათა მაქსიმალურ რაოდენობას. მასწავლებელისთვის კრედიტქულის მინიჭება: შიდა საგაკვეთილო დაკვირვებისთვის მასწავლებელი მოიპოვებს 2 კრედიტქულას, თუ მის მიერ ჩატარებული გაკვეთილი და რეფლექსია შეფასდება დადებითად. რეფლექსია უნდა უპასუხებდეს ხუთ შეკითხვას: 1. რამდენად მივაღწიე გაკვეთილის მიზანს? ("გავედი" თუ არა მიზანზე?) 2. რა იყო კარგი ჩატარებულ გაკვეთილში? 3. რა ძლიერი მხარე შეიძლება გამოვკვეთოთ? 4. შევცვალე თუ არა გაკვეთილის გეგმა და რატომ? 5. რა არ გამოვიდა ისე, როგორც დაგეგმილი მქონდა? ან: რა იყო პრობლემური? 6. როგორ გავაუმჯობესებ სუსტ მხარეს?  რეფლექსიის სააზროვნო საკითხები: §    რა იყო ჩემი ყველაზე დიდი წარმატება? §    რის საფუძველზე მივაღწიე ამას? §    რა სირთულეს წავაწყდი? §    რა არის ის, რისი გაკეთებაც არ გამომდიოდა ადრე, ახლა კი თავისუფლად შემიძლია? რეფლექსიისთვის საჭირო სიტყვათა წყობაა: §  საინტერესო იყო.. §  ყველაზე უკეთ გამომივიდა… §  ჩემი განწყობა… §  მე ვისწავლე… §  დღეს გაკვეთილზე მე შევძელი… §  გაკვეთილმა მომცა… §  გაკვეთილის დროს მე… §  რთული აღმოჩნდა… §  მე შევასრულე გეგმით გათვალისწინებული საქმიანობა… §  მე გავიგე, რომ… §  მე ახლა შემიძლია… §  მე შევიძინე… §  მე ვისწავლე… §  გაკვეთილი მომეჩვენა… §  ჩემთვის აღმოჩენა იყო, რომ… §  მე მნიშვნელოვანი მომეჩვენა… ჩატარებული/ჩასატარებელი გაკვეთილის რეფლექსიის წარმოდგენისას სასურველია, ყურადღება გაამახვილოთ შემდეგ საკითხებზე: §  რამდენად მიაღწიეს/მიაღწევენ მოსწავლეები გეგმით განსაზღვრულ შედეგებს? უფრო მეტად რომელი შედეგების მიღწევით ვიქნები კმაყოფილი? §  რა გავლენა იქონია/იქონიებს გაკვეთილზე გამოყენებული სტრატეგიები: ა) მოსწავლეთა ჩართულობასა და აქტიურ სწავლაზე? ბ) მოსწავლეთა პროდუქტიულ ინტერაქციაზე? §  რა  გამოჩნდება/ჩანს მოსწავლეთა ნამუშევრებიდან? რას აითვსებენ/აითვისეს? რომელი უნარების განვითარება იკვეთება/გამოიკვეთება? §  მე რა გამომივიდა/გამოგივა ყველაზე უკეთ? რა სტრატეგიით მოვახდენ/მოვახდინე გამოწვევა? რა სტრატეგიებს გამოვიყენებ/გამოვიყენე ცოდნის კონსტრუირებისა და რეფლექსია-გამთლიანების ფაზებზე? §  როგორ შეიცვალა/შეიცვლება გაკვეთილის სამოქმედო გეგმა მსვლელობის პროცესში? რატომ? §  ამავე გაკვეთილის ხელმეორედ ჩატარების შემთხვევაში რას შევცვლიდი? როგორ გავაუმჯობესებდი საკლასო გარემოს, აქტივობებს, სტრატეგიებს/მეთოდებს, ინსტრუქციებს, მოსწავლეთა დაჯგუფებებს, რესურსებს, მოსწავლეთა შეფასებას? როდის წერს მასწავლებელი რეფლექსიას? მასწავლებელმა რეფლექსია უნდა აწარმოოს როგორც სწავლების დასაწყისში, რაც ეხმარება მას საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეების იდენტიფიცირებასა და პროფესიული განვითარების შესაბამისი აქტივობების დაგეგმვაში, ასევე სწავლების პროცესში, რომლის საშუალებითაც აფასებს, რამდენად უმჯობესდება სასწავლო პროცესი; ასევე სწავლების გარკვეული ეტაპის დასასრულს (მაგ. სასწავლო წლის ბოლოს), რითაც მასწავლებელი აფასებს თავის მიღწევებს და ხელახლა გეგმავს პროფესიული განვითარების გზას წინა გამოცდილებაზე დაფუძნებით. რაში ეხმარება მასწავლებელს კარგი რეფლექია? რეფლექსიის გამოყენება და მისი ანალიზი მასწავლებელს ეხმარება, უფრო ეფექტიანად დაგეგმოს ახალი სამუშაო; მუშაობის პროცესში გამოვლენილი სუსტი მხარეები კი, შეუძლია გამოასწოროს ახალ სასწავლო წელს, ახალ თემასა თუ პროექტზე მუშაობისას, ხოლო ძლიერი, კიდევ  უფრო გააძლიეროს და დანერგოს. რეფლექსია ეხმარება მასწავლებელს, გაზომოს საკუთარი წინსვლა, მოაგვაროს არა მარტო ხილული პრობლემები, არამედ ის პრობლემებიც აღმოაჩინოს და გადაჭრას, რომელთა არსებობა არც კი ჰქონდა გათვითცნობიერებული რეფლექსიის გაკეთებამდე. დასკვნა რეფლექსია პრაქტიკის ანარეკლია. იმისათვის, რომ ვიყოთ რეფლექსური მასწავლებლები, უნდა ჩამოვიყალიბოთ გარკვეული დამოკიდებულებები: გახსნილობა, პასუხისმგებლობა და საქმისადმი ერთგულება. მასწავლებლებს სჭირდებათ მზაობა, რათა კრიტიკულად შეხედონ როგორც საკუთარ, ისე კოლეგების იდეებსა და პრაქტიკას. რეფლექსური უნარები მასწავლებელს საშუალებას აძლევს, საკუთარი თავი გამოიყენოს როგორც რესურსი პროფესიული განვითარებისთვის.  როგორც ზიგმუნდ ფროიდი  წერდა:  „ერთადერთი ადამიანი, ვისაც თავი უნდა შეადაროთ, არის ის, ვინც იყავით ადრე და ერთადერთი ადამიანი, ვისზე უკეთესიც უნდა იყოთ, ეს არის ის, ვინც ხართ ახლა“. v §  მე რა გამომივიდა/გამოგივა ყველაზე უკეთ? რა სტრატეგიით მოვახდენ/მოვახდინე გამოწვევა? რა სტრატეგიებს გამოვიყენებ/გამოვიყენე ცოდნის კონსტრუირებისა და რეფლექსია-გამთლიანების ფაზებზე? §  როგორ შეიცვალა/შეიცვლება გაკვეთილის სამოქმედო გეგმა მსვლელობის პროცესში? რატომ? §  ამავე გაკვეთილის ხელმეორედ ჩატარების შემთხვევაში რას შევცვლიდი? როგორ გავაუმჯობესებდი საკლასო გარემოს, აქტივობებს, სტრატეგიებს/მეთოდებს, ინსტრუქციებს, მოსწავლეთა დაჯგუფებებს, რესურსებს, მოსწავლეთა შეფასებას? როდის წერს მასწავლებელი რეფლექსიას? მასწავლებელმა რეფლექსია უნდა აწარმოოს როგორც სწავლების დასაწყისში, რაც ეხმარება მას საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეების იდენტიფიცირებასა და პროფესიული განვითარების შესაბამისი აქტივობების დაგეგმვაში, ასევე სწავლების პროცესში, რომლის საშუალებითაც აფასებს, რამდენად უმჯობესდება სასწავლო პროცესი; ასევე სწავლების გარკვეული ეტაპის დასასრულს (მაგ. სასწავლო წლის ბოლოს), რითაც მასწავლებელი აფასებს თავის მიღწევებს და ხელახლა გეგმავს პროფესიული განვითარების გზას წინა გამოცდილებაზე დაფუძნებით. რაში ეხმარება მასწავლებელს კარგი რეფლექია? რეფლექსიის გამოყენება და მისი ანალიზი მასწავლებელს ეხმარება, უფრო ეფექტიანად დაგეგმოს ახალი სამუშაო; მუშაობის პროცესში გამოვლენილი სუსტი მხარეები კი, შეუძლია გამოასწოროს ახალ სასწავლო წელს, ახალ თემასა თუ პროექტზე მუშაობისას, ხოლო ძლიერი, კიდევ  უფრო გააძლიეროს და დანერგოს. რეფლექსია ეხმარება მასწავლებელს, გაზომოს საკუთარი წინსვლა, მოაგვაროს არა მარტო ხილული პრობლემები, არამედ ის პრობლემებიც აღმოაჩინოს და გადაჭრას, რომელთა არსებობა არც კი ჰქონდა გათვითცნობიერებული რეფლექსიის გაკეთებამდე. დასკვნა რეფლექსია პრაქტიკის ანარეკლია. იმისათვის, რომ ვიყოთ რეფლექსური მასწავლებლები, უნდა ჩამოვიყალიბოთ გარკვეული დამოკიდებულებები: გახსნილობა, პასუხისმგებლობა და საქმისადმი ერთგულება. მასწავლებლებს სჭირდებათ მზაობა, რათა კრიტიკულად შეხედონ როგორც საკუთარ, ისე კოლეგების იდეებსა და პრაქტიკას. რეფლექსური უნარები მასწავლებელს საშუალებას აძლევს, საკუთარი თავი გამოიყენოს როგორც რესურსი პროფესიული განვითარებისთვის.  როგორც ზიგმუნდ ფროიდი  წერდა:  „ერთადერთი ადამიანი, ვისაც თავი უნდა შეადაროთ, არის ის, ვინც იყავით ადრე და ერთადერთი ადამიანი, ვისზე უკეთესიც უნდა იყოთ, ეს არის ის, ვინც ხართ ახლა“.